گروه تندرستي:مطالعات متعدد نشان دادهاند که ورزش ميتواند موجب ترشح هورمون رشد شود.
هورمون رشد در طول شبانه روز به شکل ضرباني ترشح ميشود و برخي محرکهاي فيزيولوژيک ميتوانند، ترشح هورمون رشد را تحريک کنند. دو تا از قويترين اين محرکها، ورزش و خواب هستند و هورمون رشد نقشهاي متفاوتي در طول زندگي دارد؛ از تاثير روي رشد، بازيافت عضله، استخوان و کلاژن گرفته تا تنظيم جنبههاي انتخابي عملکرد متابوليک شامل افزايش متابوليسم چربي و حفظ ترکيب بدني سالم تر در آينده و ورزش هاي قدرتي و هوازي ميتوانند موجب افزايش قابل توجه ترشح هورمون رشد شوند و با افزايش شدت ورزش، ترشح بيشتر مي شود.
اگر حجم ورزش بيش از توان فرد باشد، ابتدا دچار خستگي تمريني ميشود. متغيرهاي تکرار، زمان و شدت، حجم ورزش را تعيين ميکنند و در صورتي که حجم زياد در طول زمان ادامه يابد، فرد وارد مرحله بيشتمريني و تغييرات هورموني ناشي از آن و تاخير رشد شود.
از سوي ديگر در برخي ورزشها به ويژه ورزشهاي داراي دستهبندي وزني يا ورزشهاي استقامتي يا ورزشهايي که زيبايي حرکات و نظر داوران و شکل بدني ممکن است در امتيازدهي موثر باشند، تمايل ورزشکاران به کاهش وزن و کاهش درصد چربي بدن بيشتر است. بدين ترتيب، ورزشکاران ممکن است دچار کمبود نسبي انرژي شوند. اين وضعيت در ابتدا در بانوان ورزشکار با عنوان سه گانه بانوان ورزشکار (اختلالات خورد و خوراک- آمنوره- پوکي استخوان) معرفي و در مشاهدات و مطالعات بعدي مشخص شد که تاثيرات کمبود انرژي، خيلي فراتر از اين مثلث بوده و تغييرات هورموني و عوارض آن در پسران هم قابل رويت است. بنابراين، نام آن به سندروم کمبود نسبي انرژي تغيير يافت و بديهي است در ورزشکاراني که دچار اين مشکل مي شوند، رشد و بلوغ دچار اختلال ميشود.
بر اساس اين مطلب که از سوي لاله حاکمي، متخصص پزشکي ورزشي تهيه شده و از سوي فدراسيون پزشکي ورزشي در اختيار ايسنا قرار گرفته، آمده است: افرادي که بيش از اندازه ورزش ميکنند و به اندازه ورزش مواد غذايي دريافت نميکنند، غير از بحث کمبود انرژي نسبي، دچار کمبود مواد مغذي ميشوند و بديهي است کمبود ريزمغذي ها و درشت مغذي ها ميتوانند در رشد اختلال ايجاد کنند.
در ورزشکاران در حال رشد که صفحات رشد باز و فعال هستند، وارد آمدن ضربات مکرر يا ضربه ناگهاني شديد ممکن است به اين صفحات آسيب رسانده و متعاقب آن رشد طولي استخوان دچار مشکل شود. برخي فعاليتها مثل پريدن از ارتفاع بالا روي سطوح سخت ميتواند به صفحات رشد آسيب برساند و سطوح جاذب ضربه مثل تشکهاي فرود، ضربه وارد شده را به اندام بر نميگردانند اما فرود روي سطوح غيرجاذب موجب بازگشت نيرو به مفاصل و آسيب صفحات رشد ميشود.
در بلوغ جسمي، عمدتا تمرکز بر هورمونهاي جنسي و براي شروع عادت ماهيانه نياز به سطح مشخصي از درصد چربي بدن است. چربيهاي بدن، حاوي آروماتاز هورمونهاي جنسي بوده و تبديل استروئيدهاي مردانه را تسريع ميکنند. ورزش، موجب کنترل وزن و درصد چربي بدن شده و از بلوغ زودرس جلوگيري ميکند. با توجه به اينکه صفحات رشد به دنبال بلوغ بسته ميشوند، ممکن است در بلوغ زودرس ابتدا يک رشد جهشي نسبت به همسالان ديده شود اما در نهايت، قد اين افراد کوتاهتر خواهد ماند. اين مشکلي است که در مصرف استروئيدهاي آنابوليک در سنين نوجواني نيز اتفاق مي افتد. همان طور که ميدانيد، استروئيدهاي آنابوليک از دسته اس1 در ليست ممنوعه دوپينگ قرار دارند و علاوه بر تاثيرات گوناگون مخرب ديگر، اين داروها موجب بلوغ زودرس و بسته شدن زودرس صفحات رشد در نوجوانان و کوتاه ماندن قد در بزرگسالي مي شوند.
به گزارش امانت به نقل از ايسنا، بديهي است که براي بلوغ اجتماعي و رواني، ارتباطاتي که در ورزش تشکيل مي شود از يک سو و احساس عزت و اعتماد به نفسي که فعاليتهاي ورزشي به ارمغان ميآورد از سوي ديگر، بالندگي و بلوغ را تسهيل ميکند و مراقبت سازماني و خانوادگي، آموزش مهارت »نه گفتن« و هدايت ورزشکاران نوجوان به محيطي عاري از دارو و دوپينگ از اصول پيشگيري از صدمات اجتماعي در دوران بلوغ است و محيط هاي ورزشي از اين مهم مستثنا نيست.